DOKTOR ÖĞRETİM ÜYESİ ERDİ ŞEN
BURDUR MEHMET AKİF ERSOY ÜNİVERSİTESİ/VETERİNER FAKÜLTESİ/GIDA HİJYENİ VE TEKNOLOJİSİ BÖLÜMÜ/VETERİNERLİK GIDA HİJYENİ VE TEKNOLOJİSİ ANABİLİM DALI/ Sağlık Bilimleri Temel Alanı Veteriner Gıda Hijyeni ve Teknolojisi
Birlikte çalıştığı kişiler Proje Konusu
Kanser ilaçlarının vücuda alınması için genellikle intravenöz ve infüzyon yolları tercih edilse de ilaçların hızlı emilimi ve toksik karakterde olması vücut üzerinde istenmeyen etkilere sebep olmaktadır. Son yıllarda tedavi edici oranda ilaç düzeyinin sürekli korunması ve ilacın zararlı etkilerinin azaltılabilmesi gibi avantajları sebebiyle ilaç taşıyıcı malzemeler ile yapılan kontrollü ilaç salımı çalışmaları önem kazanmıştır. Nanogözenekli camlar (NGC), faz ayrıştırılmış alkaliborisilikat camların asidik çözelti içinde seçici olarak liç edilmesi ile üretilen, yüksek yüzey alanına ve yüksek gözenek hacmine sahip amorf malzemelerdir. NGC, yüksek SiO2 içeriğine (% 96) sahiptir ve biyolojik uygulamalarda gelecek vaat eden yeni nesil bir malzeme olarak öne çıkmaktadır. NGC, düşük üretim maliyeti ve atık camın yeniden kullanımı gibi avantajları ile gözenekli malzemeler arasında ayrı bir öneme sahiptir. NGC’nin enterkonnekte (birbiriyle bağlantılı, bağlaşımlı) açık gözenek yapısı, yani gözenek boyutu, gözenek hacmi ve yüzey alanı gibi özellikleri üretim parametrelerine göre kontrol edilebilmektedir. NGC'nin gözenek boyutu camın kimyasal bileşimine, ısıl işlem sıcaklığına ve asit yada alkali liç çözeltisinin molaritesine bağlı olarak 0,3 ile 1000 nm arasında kontrol edilebilmektedir. NGC, organik çözücülere ve güçlü asitlere (HF hariç) karşı yüksek kimyasal kararlılık gösterir. Yapılan literatür taramalarında 5-FU antikanser ilacının faz ayrışması ile üretilmiş NGC’nin içerisine emdirilmesine dayanan ilaç taşıyıcı sistemler üzerine bir çalışma yapılmadığı görülmüştür. Ayrıca açık literatürde NGC’nin meme kanseri hücreleri ile olan etkileşimi veya bu hücreler üzerine olası sitotoksik etkisi üzerine yapılan bir araştırma bulunmamaktadır. NGC'yi diğer gözenekli ilaç taşıyıcı malzemelerden ayıran ve ilaç taşıyıcı sistemlerde avantaj sağlayacağını düşündüğümüz özellikleri şu şekilde sıralanabilir; yüksek kimyasal kararlılığı sayesinde içerisine yüklenecek olan asidik karakterdeki ilaçların korozif etkilerine karşı dirençli olaması, yüksek termal şok direnci ve mekanik kararlılığa sahip olması, ileri bir kimyasal sürece gerek duymadan basit ergitme-döküm-asit liç yöntemiyle elde edilebilmesi, ani ilaç salınımı probleminin önüne geçebilecek dolambaçlı (tortuous, kıvrımlı) gözenek yapısına sahip olması. Önerilen proje kapsamında çeşitli gözenek dokularına sahip NGC’ler üretilecektir. Daha sonra kanser tedavisinde yaygın olarak kullanılan 5-Florourasil (5-FU) ilacı NGC’nin gözeneklerine yüklenecektir. NGC'nin gözenek yapısına göre değişcek olan 5-FU yükleme kapasitesi ve ilaç salım kinetiği fosfat tampon çözelti ortamında belirlenecektir. Üretim parametreleri değiştirilerek gözenek büyüklüğünün 3-200 nm arasında değiştirilmesi ve değişen gözenek boyutuna göre ağırlıkça en az %10 yükleme yapılabilmesi hedeflenmektedir. İlaç yüklü NGC'lerin 360 saat boyunca sabit oranda ilaç salması ve yüklenen ilacın en az %85'ini fosfat tampon çözelti ortamına bırakması hedeflerimiz arasındadır. Projenin son aşamasında MCF-7 meme kanseri ve MCF10A sağlıklı göğüs hücresi hücre hattının NGC ile etkileşimi ve 5-FU yüklü NGC'nin kanser hücreleri üzerindeki sitotoksik etkisi belirlenecek. Proje çıktılarının ülkemizin ileri malzeme teknolojisi ve yenilikçi ilaçlar konusundaki bilgi birikimine katkı sağlayacağı düşünülmektedir.
Proje Konusu
Bilim ve Toplum
Proje Konusu
Bilim ve Toplum